Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): Manngeld

Manngeld

, n.


I wie Mannbuße 
  • alle wondinghe sal men boeten ... bi den manghelde 
    1378 MGroning. II 346
  • worde daer oek enich man ghewondet, den sal men boeten ..., alse het boert by den manghelde 
    1382 MGroning. IV 711
  • alle weergelt dat is mannegelt van doeden halse to betalene bynnen twen iaren
    1388 Richth. 320
  • eyn wergeld ... dat gaf man eyn isliken na siner bord. nu aver geft man ... mangeld, dat sint 18 punt wonliker penninge, di betalet man in 12 weken von der tyd alse sy gewunnen werden
    1397/98 BerlinStB. 175
  • dodet enes mannes pertd enen mynschen ... so schal he eyn vull man geldt vor em gelden
    um 1400 JyskeLov 321
  • dar eyn man geslaghen worde, so schal de bane bliuen by der swert siden, vnde dat andere manghelt dar id van rechte bliuen schal
    DithmLR. 1447 § 79 [ebd. § 163]
  • dat mangelt ... ervede in de swertzyde, unde nicht in de spillenzyde
    1457 ZLübG. 3 (1876) 317 [ebd.ö.]
  • 1464 Schwartzenberg I 609
  • 1480 CDBrandenb. I 19 S. 407
  • 1532/53 BrandenbSchSt. I 156
  • der zehende pfenning wird von den guͤtern, so zu erbgefaͤllen und aus dem lande an fremde oerter gebracht werden, gegeben, gleichfals von blut- oder mangeldt 
    1583 HadelnLR.(Pufendorf) 34
  • dorff dat mangeld tho nenen schulden denen, men de negesten erven beholden dat
    wohl 2. Hälfte 16. Jh. Hach,LübR. 572
  • manngeld, item suͤhnegeld
    1744 SiebbLRKomm.2 646
II
wiederkehrende Geldleistung an eine Person für deren Dienste oder als Verzinsung für deren Kapitaleinsatz; Geldlehen, Leibrente 
III Personalsteuer
  • wir ... geluhen haben ... eyn mule ... mit etlichen armen luten gulten und zynssen, auch darin .. . x gulten mangelts jerlichs
    1490 ZweibrückenUB. 97
  • waß die pauren den Pohlen an zinse heben geben mussen ... vonn einem idern gesinde mangeldt 7 sch .
    LivlSchwedLRev. 1601 S. 406
  • die familiensteuer (manngeld) wurde für jede gemeinde im ganzen ... bestimmt
    1628/1827 Rudhart,Finanzverw. 117
  • 1628/1827 Rudhart,Finanzverw. 118
  • personalsteuern ... a) manngeld 
    18. Jh. FriedbergGBl. 7 (1925) 55 [urkundlich?]
unter Ausschluss der Schreibform(en):
unter Ausschluss der Schreibform(en):